Bể keo tụ tạo bông là một loại bể quan trọng trong quá trình xử lý nước.

Thông qua các quy trình xử lý nước trước gần như các chất rắn, chát thải đều được loại bỏ. tuy nhiên, các chát cặn, hạt bụi bẩn, các chát lơ lửng vẫn còn nhưng chúng có kích thước nhỏ. Do đó, chúng ta sử dụng bể để loại bỏ được những phần tử này.

Trong hệ thống xử lý nước thải thì keo tụ tạo bông là bước rất quan trọng. Do nguồn nước ô nhiễm có chứa các chất rắn, các hợp chất lơ lửng, hạt keo, chất hữu cơ, tảo, vi sinh vật,… nên rất cần qua bể keo tụ tạo bông để xử lý. Bản chất khái niệm quá trình keo tụ tạo bông trong bể là giúp loại bỏ được chất ô nhiễm, từ đó làm cho diện tích zeta trên bề mặt hạt keo.

Nguyên lý hoạt động của bể keo tụ tạo bông

Các chất ô nhiễm như chất rắn lơ lửng, hạt keo,.. có kích thước rất nhỏ, có điện tích âm và không thể tự lắng được. Do những chất ô nhiễm này có cùng điện tích nên chúng đẩy nhau và có chuyển động hỗn loạn.

Các hạt keo có cấu tạo vỏ hai lớp. Vỏ ngoài có điện tích dương, lớp nhân bên trong có diện tích âm. Sự chênh lệch điện thế giữa lớp vỏ ngài của hạt keo và dung dịch gọi là thế điện zeta. Thế điện zeta càng âm thì hạt keo càng bền.

Quá trình keo tụ tạo bông là bổ sung các ion mang điện tích trái dấu- điện tích dương vào bể. Giúp trung hòa điện tích của hệ của các hạt keo có trong nước. Từ đó làm tăng điện thế zeta giúp hạn chế sự chuyển động của các ion trong nước.

Cấu tạo và hoạt động của bể keo tụ tạo bông

Bể trộn các hóa chất keo tụ

Bể trộn là nơi pha trộn các chất keo tụ như phèn nhôm, phèn sắt, PAC,.. với nguồn nước và có thể thêm chất trợ keo tụ để thúc đẩy quá trình keo tụ diễn ra nhanh hơn. Khi chất keo tụ được cho vào trong nước thì phản ứng sẽ nhanh chóng vì vậy trong bể keo tụ sẽ được lắp đặt cánh khuấy tạo dòng chảy rối trong nước giúp chất keo tụ và nước có thể tiếp xúc hoàn toàn với nhau

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình keo tụ chúng ta cần xem xét đó là:

Ảnh hưởng của pH

Nhiệt độ nước

Loại, nồng độ chất keo tụ và trợ keo tụ

Tốc độ khuấy

Bể phản ứng tạo bông

Bể phản ứng là nơi diễn ra quá trình đông tụ hay còn gọi là tạo bông dưới tác động của máy khuấy với tốc độ nhỏ hơn ở bể trộn để các bông cặn nhỏ liên kết lại với nhau tạo thành các bông cặn lớn có thể tự lắng được.

Yếu tố ảnh hưởng đến quá trình tạo bông mà chúng ta cần chú ý đến:

pH

Nhiệt độ

Tốc độ khuấy

Bể lắng

Các bông cặn khi lắng xuống sẽ bị loại bỏ ra khỏi nước tại bể lắng. Tại đây, ta cần chú ý duy trì tốc độ dòng chảy trong bể để các hạt cặn có thể được tách khỏi nước.

Ứng dụng của bể keo tụ tạo bông trong xử lý nước thải

Bể keo tụ tạo bông có ứng dụng rộng rãi trong thực tế. Đặc biệt đối với các loại nước thải có độ màu, chất rắn lơ lửng cao, có chứa hóa chất. Thường được đặt trước các bể  xử lý sinh học nhằm giảm tải phần nào các chỏ số như TSS, BOD, COD,.. Ngoài ra về keo tụ tạo bông còn ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước cấp, nước mặt, nước ngầm.

Một số nước thải cần có hệ thống keo tụ tạo bông trong quá trình xử lý:

Xử lý nước cấp

Xử lý nước ngầm

Nước thải dệt nhuộm

Nước thải xi mạ

Nước thải giặt là

Nước thải mực in

Nước thải thủy sản

Nước thải nhà máy gạch men

Nước rỉ rác.